Van Valkenburg naar Gulpen en terug door de natuur

De bergen beginnen in Zuid-Limburg! Je maakt een sportieve tocht waarbij je behalve Valkenburg ook Gulpen, Epe, Slenaken en Gulpen aandoet. Deze authentieke regio geeft veel Nederlanders het gevoel dat ze binnen de landsgrenzen toch in het buitenland op vakantie zijn. Laat je verwonderen door de rijke historie en natuurpacht van het Geul- en Gulpdal. De beloning van een klim naar een heuveltop is het waard, want je wordt beloond met prachtige uitzichten over een groen landschap, terwijl het naar beneden rijden je niet meer inspanning kost dan het inknijpen van je remmen. Na enkele kilometers bereik je Gulpen, waarna je vanaf de weg de Neuburgermolen en het idyllisch gelegen kasteel Neuburg (waarvan de geschiedenis in ieder geval tot in de veertiende eeuw teruggaat) kunt zien. Beide gebouwen zijn rijksmonumenten. Even later rij je langs kasteel Groenendael. Oorspronkelijk was dit een versterkt en omgracht huis, zodat het geen ridderstatus kende. Alleen de fundamenten van het oorspronkelijke gebouw uit 1775 zijn nog over, want het pand werd in 1921 afgebroken. Een deel van de resten van het oude gebouw zijn wel opgenomen in het muurwerk van het nieuwe huis. Je vervolgt de route naar Slenaken en Epe, waar je enkele pittige hellinkjes en de bijbehorende weidse uitzichten wachten. Via het Geuldal rij je naar Wittem en met een omweggetje terug naar Valkenburg. Vlak voor je het stadje inrijdt, kom je langs de Schaloensmolen. Deze waterkorenmolen werd in 1701 gebouwd. Aan het einde van de jaren vijftig werd de molen stilgelegd. Na jarenlange stilstand knapte een groep vrijwilligers de molen weer op, zonder de maalfunctie te herstellen. Bij de molen werd een heemtuin aangelegd die tegenwoordig nog steeds opengesteld is voor bezoekers: Kasteeltuin Oud Valkenburg. Even verderop ligt ook kasteel Schaloen dat oorspronkelijk uit de 14e eeuw stamt. De verschillende soorten mergel waaruit dit gebouw opgetrokken is, leert ons dat het gebouw verschillende her- en verbouwingen heeft ondergaan. In 1894 kreeg het kasteel zijn (voorlopig?) laatste make over in neogotische stijl. Als laatste rij je Valkenburg binnen, de stad die met vijf WK’s en twee aankomstplaatsen in de Tour de France een rijke wielergeschiedenis kent. Maar de historie heeft ook andere sporen nagelaten, zoals de ruïne van Kasteel Valkenburg. De ruïne lig op de Heunsberg en is één van de weinig overgebleven hoogteburchten in Nederland. Het kasteel, dat omstreeks 1115 werd gebouwd, werd tot drie keer toe verwoest. De laatste keer dat het mis ging, was tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Nadat de vesting met veel moeite was heroverd op de Franse troepen, werd besloten om de burcht op te blazen om strategische redenen. Slechts de stadswallen, twee van de zes stadspoorten en een deel van de ronde toren bleven er van over. Puin en rotsblokken van de kasteelruïne werden gebruikt om het stadje Valkenburg weer op te bouwen. Het laatste stukje terug ga je omhoog tegen de Cauberg op, de heuvel die nog steeds zo’n historische rol speelt in de wielersport en al meer dan 10 jaar de finishplaats is van de Amstel Gold Race. Kun jij hem aan?