Startpunt van vandaag is Torhout. Tot begin vorige eeuw was het Brugse Ommeland erg onherbergzaam. Donkere wouden dooraderd met moerassen, rondtrekkende roversbenden, feodale heren die keuterboertjes onder de duim hielden… Torhout, op een knooppunt van Romeinse heirwegen, was dan ook een echte verademing voor kooplui op doorreis. Een veilig, bedrijvig en gastvrij stadje.
Die boosaardige sfeer is wel uit het Brugse Ommeland verdwenen, Torhout heeft echter aan gastvrijheid niets ingeboet. Gezellig keuvelen op een terrasje in de binnenstad van Torhout, nippen van een blondschuimende Thouroutenaere en een blokje smeuïge Wynendale kaas dippen in de helse mosterd van Wostyn: Torhouts gastvrijheid streelt de tong!
Wie Torhout zegt, zegt ook Wijnendale. Een bezoek aan Kasteel Wijnendale, een parel aan Vlaanderens erfgoedkroon, is een must. Ook het Museum Torhouts Aardewerk en het Mosterdmuseum zijn het ontdekken waard. Verken vanuit Torhout het Brugse Ommeland!
De kastelen in deze regio zijn echt om over naar huis te schrijven. Kasteel Wijnendale is bijzonder waardevol vanwege de grote inbreng in de 1000-jarige geschiedenis van het graafschap Vlaanderen. Breng zeker even een bezoekje aan dit historisch kasteeldomein met zijn imposant waterslot. In de portierswoning bevindt zich het bezoekerscentrum, waarna een statige kasteeldreef je naar de wal, ophaalbrug en toegangspoort van het kasteel leidt. Een ommetje via de druivenserre en de vijver is ook mogelijk. Kasteel Wijnendale privébezit, maar in de linkervleugel bevindt zich het kasteelmuseum. Er wordt ruim aandacht besteed aan hoe er op het kasteel werd gewoond, gewerkt en plezier gemaakt. Als individuele bezoeker krijg je een zakcomputertje of bezoekersgids ter beschikking zodat je niets hoeft te missen over de bijzondere historie van het pand.
Een ander mooi kasteel waar je langs komt is Domein d'Aertrycke met zijn neogotisch kasteel, een rustgevende, romantische tuin met parkvijver. In 2012 heeft de familie de Maere dit domein verkocht aan de provincie West-Vlaanderen, je kunt er nu rustig kuieren op de geleide wandelpaden. De moeite waard!
Ook kom je langs een mooie abdij: Benedictine Abbey Ten Putte, een druk bezocht bedevaartsoord, vooral in juli. Naast de kerk en de devotiekapel kun je er het vermaarde "putje", de kraaienkapel (op de motte) en de gevangenis bezoeken. Ook het merkwaardige "hemd zonder naad" wordt er tentoongesteld.
Op de plaats waar Godelieve in de 11de eeuw leefde en vermoord werd bevindt zich de schilderachtige abdij Ten Putte. Ten Putte is uitgegroeid tot een waar bedevaartsoord waar duizenden jaarlijks naar toe trekken om Godelieve aan te roepen tegen keel- en oogziekten of om de huiselijke vrede te bewaren. Het ommuurde beluik met de witte abdijgebouwen en de weelderige tuin vormen een oase van stilte en rust op de grens tussen het Houtland en De Polders.
Volgens de legende werd de Benedictinessenabdij gesticht door Edith, een blind geboren dochter uit het tweede huwelijk van Bertolf van Gistel, die van haar blindheid werd genezen door de ogen te wassen met water uit de put waarin het lijk van de gewurgde Godelieve was geworpen – de eerste vrouw van Bertolf, die hij liet vermoorden omdat zijn moeder een hekel aan haar had. De oudste historische gegevens over de abdij dateren van de 12de eeuw. De vrij rustige geschiedenis wordt verstoord in de 16de eeuw door godsdienstoorlogen: in 1578 wordt de abdij door de Bosgeuzen aangevallen en verwoest, waarop de zusters moesten vluchten.
De verlaten gebouwen te Gistel vervielen tot een ruïne, met uitzondering van de kerk die in 1614-1615 werd hersteld. Wel 313 jaar later, op 2 juli 1891, keerden 12 zusters naar Gistel terug. Ze namen hun intrek in nieuwe kloostergebouwen, uitgevoerd naar de plannen van architect baron Jean-Baptist de Bethune (*), de grote voorstander van de neogotische stijl in deze streek. Enkel de romp van de kleine toren uit het einde van de 14° eeuw werd behouden. De zusters zijn inmiddels weer vertrokken, maar de abdij is nog wel te bezoeken: er is een cafetaria met terras.
Terug in Torhout kun je het laatste kasteel bezoeken. In de binnenstad, op een boogscheut van de Markt, bevindt zich het lieftallig kasteelpark Ravenhof. Het is een duidelijk voorbeeld van de Engelse landschapstuin en bevat zeldzame exotische bomen en struiken. Kasteel Ravenhof is omzoomd met een wal en zijdelings van het park bevindt zich een schapenweide met een hoogstamboomgaard. Park Ravenhof is een heerlijk plekje om nog even een wandelingetje te maken!