Nederweert, Weert

Weert, of Wieërt zoals de Limburgers het noemen, is “de Poort van Limburg”. De plaats, die in 1414 stadsrechten kreeg, ligt op de grens van Noord-Brabant en België. De route loopt een groot deel door natuurgebied Kempen-Broek. Dit gebied heeft een mysterieuze geschiedenis van smokkelaars en bokkenrijders. Nu is dit gebied de leefruimte van watersnuffels, platbuiken en viervlekjes. Kempen-Broek is grenzeloos veelzijdig.

Bij een fietstocht door Weert kan je Nederweert niet overslaan. In de loop van de veertiende eeuw scheidde het plaatsje zich af van Weert en kreeg het voor het eerst een eigen schepenbank en heerlijkheid. In de middeleeuwen behoorde Nederweert tot het Prinsbisdom Luik en toen de Vrede van Utrecht in 1713 een einde maakte aan de Spaanse successieoorlog en Nederweert bij Nederland indeelde, waren de inwoners daar helemaal niet blij mee. In 1794 werd Nederweert veroverd door Napoleon, maar toen hij viel werd de inmiddels benoemde gemeente Nederweert ingedeeld bij de provincie Limburg, waar het nog altijd bij hoort.

De route loopt langs de Waterkrachtcentrale Sluis 15 in Roeven, een buurtschap in de gemeente Nederweert. De centrale werd in 1919 gebouwd in opdracht van Rijkswaterstaat om elektriciteit op te wekken voor Sluis 15 en de nabijgelegen dienstwoningen. De centrale werd in 1949 stilgelegd, maar na een opknapbeurt in 1993 werd het pand een rijksmonument. Anno 2013 wekt de blokvormige centrale groene stroom op.

Een paar honderd meter verder kan je de molen Windlust bezoeken, als je hiervoor tenminste een afspraak hebt gemaakt. De beltmolen werd in 1872 gebouwd, maar liep hevige schade op tijdens de Tweede Wereldoorlog. Duitse troepen staken de molen in 1944 in brand en de molen bleef beschadigd staan, tot in 1979 een notariskantoor het gebouw kocht en liet restaureren. In 1993 waren de herstelwerkzaamheden klaar en was de molen maalvaardig gemaakt. Sinds de gemeente in 2001 de molen heeft gekocht, wordt er met één koppel maalstenen op vrijwillige basis graan met de Windlust gemalen. Tevens wordt deze molen gebruikt als olieslagmolen.

De tweede en laatste prachtige molen die je kunt bekijken is de St. Anna in Weert. De korenmolen uit 1911 werd gebouwd met onderdelen uit de gesloopte Clercxmolen, zodat boeren uit de omgeving niet meer zo ver hoefden te reizen om hun graan te laten malen. De molen werd ook uitgerust met een zuiggasmotor, zodat de werkzaamheden konden doorgaan wanneer het windstil was. In 1931 werd de molen vernoemd naar de vrouw van de molenaar Clijsters die Anna heette en naar Sint-Anna en de molen werd tot halverwege de twintigste eeuw gebruikt. Wanneer de molen draait, kan je binnen een kijkje gaan nemen hoe de molen gerestaureerd is en met één koppel maalstenen zijn werk doet.