Geniet door het verrassende Limburg

Fiets door het heuvelachtige Limburg, van het ene dorp naar het andere. De plaatsjes die je doorkruist zijn klein en pittoresk, en geven je dat authentieke Limburgse gevoel.

Eén van die dorpen is Sint Anthonis, dat nog geen 5.000 inwoners telt (2015). Het dorp is al honderden jaren oud en in een testament uit 1312 werd er naar verwezen als ‘Oelbroec’. Deze naam verwees naar twee natuurelementen; een bosje op hoge zandgrond (oele) en het omliggende drassige laagland (broeck). Het dorp was in die tijd een onderdeel van de vrije heerlijkheid van Boxmeer. Geleidelijk verbasterde de naam van het dorp naar naar Sint Anthonis in Oelbroec, wat  verwees naar de Heilige Antonius Abt aan wie de indrukwekkende parochiekerk in het dorp gewijd was. In 1590 werd de naam “Oelbroec’ officieel vervangen door Sint Anthonis.

Je fietst onder andere langs landgoed Groenendael, waarop ook de Groenendaalsmolen te bezichtigen is. Dit prachtige kasteel werd vooral gebruikt voor agrarische doeleinden. Alleen fundamenten van het oorspronkelijke gebouw uit 1775 zijn nog over, want het pand werd in 1921 afgebroken. Oorspronkelijk was het niet echt een kasteel maar meer een versterkt, omgracht huis. Het kende dan ook geen ridderstatus. Een deel van de muurresten van het oude gebouw zijn opgenomen in het muurwerk van het nieuwe huis.

De Groenendaalsmolen is een prachtige watermolen die ook wel Groenendalsmolen wordt genoemd. De molen, die bij Euverem op het water van de Gulp maalt, hoorde oorspronkelijk bij Kasteel Groenendaal. Het exacte bouwjaar is onbekend, maar wat we wel weten is dat de watermolen werd gebruikt om koren te malen. In 1871 waren de molen en bijbehorende woning zo vervallen geraakt dat ze gesloopt en herbouwd werden. Een luguber feit is dat in 1939 een achttienjarige dienstbode door een draaiende as werd gegrepen. Zijn verwondingen waren zo ernstig dat hij er aan overleed. In 1951 brak er brand uit in de molen, die daarna nogmaals hersteld en herbouwd werd. De molen is in 1966 volledig omgebouwd tot woonhuis verloor daarmee zijn functie als korenmolen. Omdat de molen particulier bewoond wordt, is hij ook niet te bezichtigen.

In Bemelen staat een beltmolen uit 1855: de Van Tienhovenmolen. Bijzonder aan deze molen is dat het de enige molen in Nederland is die grotendeels is opgebouwd uit mergelstenen. De hoge plaats waar de molen uiteindelijk gebouwd werd was gunstig vanwege de windvang. Van welke kant je ook op de molen af komt, hij is altijd al van verre zichtbaar.

Stap ook in Libeek even van je fiets om het kasteel te bewonderen. Tot aan 2011 was Libeek, of Liebik zoals de Limburgers het noemen, onderdeel van Margraten. De plaats ontstond in de dertiende eeuw en in het plaatsje staat de hoeve Libeek, waarvan de oudste delen ook dateren van de dertiende eeuw. Ooit stond er op deze plek een riddermatig huis, maar nadat het kasteel een andere eigenaar kreeg in de zestiende eeuw werd de vesting geleidelijk omgebouwd tot pachthoeve. Libeek heeft de grootste Limburgse hoeve die om een vierkant binnenplein heen staat en het woonhuis, dat is opgetrokken uit mergelsteen, werd in de zestiende en zeventiende eeuw gebouwd en verbeterd.