Fietsen langs het kanaal-Gent-Brugge tussen Lovendegem en Aalter

Je ontdekt met deze route het Meetjesland, een bijzondere regio. In het noordelijke Krekengebied fiets je door uitgestrekte polders en langs stille kreken en kanalen. In het zuidelijke Houtland wandel je door schitterende bossen en langs rustige waterloopjes. Wie wil proeven van het gezonde buitenleven, komt in het Meetjesland beslist aan zijn trekken. Je start je route in Lovendegem, een heel oud plaatsje. Het eerste deel van de naam (lovende) is een verbastering van de familienaam 'Lubantos', die zich later 'Luvand' ging noemen. Het tweede deel (gem) betekent heem of woning. Lovendegem betekent dus vestiging of vaste verblijfplaats van een zekere Luvand. De naam kwam in de 12e eeuw al voor in de vorm van Lovendeghem. In en rond Lovendegem vind je prachtige natuurzichten, authentieke voetwegen, historische gebouwen, kleine cafeetjes en heerlijke eethuisjes en restaurants waar je kunt genieten na je fietstocht. In het centrum van Lovendegem — vermoedelijk op de plaats van een 11de-eeuws bedehuis — staat de Sint-Martinuskerk uit de 15de eeuw — die in de 16de eeuw grotendeels verwoest werd door de Geuzen. Naar ontwerp van de bouwmeesters Jan en Robrecht Persyns werd de kerk in 1616 gerestaureerd, waarna ze in 1767 en nogmaals in 1822 vergroot werd. In 1896-97 werd de Sint-Martinuskerk haast volkomen neogotisch herbouwd. Maar Lovendegem staat vooral bekend als kastelengemeente – de kastelen zijn allemaal privé bezit, maar je kunt ze wel mooi zien liggen vanaf de fiets. Op het grondgebied van Lovendegem komt een tiental kastelen en landhuizen voor, waaronder het kasteel van Lovendegem. Vlakbij de kerk geeft een lange dreef toegang tot het kasteel – deze imposante eikendreef is beschermd als waardevol landschap. Naar alle waarschijnlijkheid bestond dit kasteel al aan het einde der 14e eeuw. Wat de wapenfeiten betreft die rondom het kasteel plaats grepen wordt de bezetting van het kasteel vermeld door de Gentenaars in 1383 tijdens hun zoveelste opstand tegen Lodewijk van Male en op St Andriesdag in 1452 werd het door de krijgsbenden geplunderd en grondig verwoest. In 1641 werd het gebouw voor de eerste maal aanzienlijk vergroot door jonkheer Joos Triest. Hij bouwde de noordervleugel met de nog bestaande kapel en het geschilderd glasvenster. Het kasteel met zijn torens wordt omgeven door een mooi park met sparrenbossen en domeinen is eigendom van de familie Dons de Lovendegem, maar je mag er wel doorheen wandelen: de moeite waard! Daarna rijd je een heel eind langs het kanaal Gent-Brugge, één van de oudste kanalen van het land. De geschiedenis van het kanaal Gent-Brugge begint in de 13de eeuw. Het waren de Bruggelingen die met de graafwerken startten in een poging om de Zwingeul, die aan het verzanden was, vrij te maken. Ze wilden een verbinding maken met de Leie in Deinze, maar dit stuitte op hevig verzet van de stad Gent. De twist sleepte lang aan. Op het einde van de 14de eeuw voerden de Gentse Witte Kaproenen in Aalter strijd met de Brugse vaartdelvers, die het pleit verloren. Pas in 1604 werden de Vlaamse steden het eens over een kanaal dat Gent, Brugge en Oostende met elkaar en de zee zou verbinden. In 1625 werd het kanaal (42 km) uiteindelijk opengesteld. Het kanaal vormt een belangrijk groen lint tussen Gent en Brugge. Het vervult een “corridorfunctie”; dieren kunnen hier vrij van het ene naar het andere gebied. Het groene kanaal leidt door een grote verscheidenheid aan biotopen, van schrale grasladen, struwelen met brem en gaspeldoorn tot boszones en rietkragen, die voor een aantal vogelsoorten zeer waardevol zijn. Zo bereik je Aalter, een plaatsje waarvan de geschiedenis nog veel verder teruggaat. Archeologische vondsten tonen aan dat het grondgebied Aalter al bewoond was tijdens de prehistorie. De naam Aalter dook, door de schenking van een deel van de Villa Haleftra aan de Sint-Pietersabdij van Gent, voor het eerst op in het jaar 974. Aalter speelde een belangrijke rol in de Revolutie van Gent tegen de graaf. In 1379 versloegen de Witte Kaproenen op het Aalterse grondgebied de Brugse kanaalgravers. Het graven van de Brugse Vaart van 1613 tot 1623 in het stroomgebied van de Durme, was een belangrijke ontwikkeling voor de plaats. Langs het kanaal werden heel wat vestingen gebouwd, ter verdediging tegen de Nederlanders. In 1918 werd het bovenste deel van de torenspits van de Sint-Corneliuskerk gedynamiteerd door Duitse troepen. Deze verwoesting bracht ook veel schade toe aan het dak. De kerk was 15 jaar daarvoor herbouwd en sterk uitgebreid. De verwoesting uit de Eerste Wereldoorlog werd hersteld van 1921 tot 1923, naar de neogotische plannen van architect Camille Goethals uit 1902. Via een mooie landelijke route rijd je weer terug naar Zomergem en vervolgens door naar je startpunt.