Land van Leeghwater route

  • Nederland
  • Noord-Holland
  • Alkmaar
  • 53.17 km (Ongeveer 03:07 u)
  • Fietsroute 117895
588076777879525221272829764360616258

Land van Leeghwater route

  • Nederland
  • Noord-Holland
  • Alkmaar
  • 53.17 km (Ongeveer 03:07 u)
  • Fietsroute 117895
Deze fietsroute leidt je door het Land van Leeghwater. Een prachtig gebied dat bestaat uit de Beemster, Graft-De Rijp en de Schermer. De fietstocht loopt onder andere gedeeltelijk om het voormalige Schermereiland heen. Dit eiland werd al in de twaalfde en dertiende eeuw bedijkt en vormt met zijn ontelbare sloten, historische dorpen en bijzondere natuur een prachtig contrast met de geometrie van de droogmakerijen van de Schermer en de Beemster.

Poldermolens in overvloed
In Schermerhorn kun je tijdens de fietstocht een bezoek brengen aan de Museummolen. Dit is één van de elf overgebleven molens van het voormalig molencomplex van de Schermerpolder dat in de zeventiende eeuw ontworpen is om het nieuwe land droog te houden. Verder fiets je ook langs Poldermolen M, Poldermolen E, Strijkmolen L, Strijkmolen K, Strijkmolen I, Ondermolen O, Ondermolen K en Bovenmolen G. Onderweg kun je een pauze met een hapje een drankje inlassen bij Theetuin Spierenburgh bij Westbeemster.

Historische forten
Andere mooie bezienswaardigheden die je tijdens deze fietstocht tegenkomt, zijn de forten die behoren tot de Stelling van Amsterdam: het Fort aan de Jisperweg en het Fort bij Spijkerboor.

Het Fort bij Spijkerboor
Het laatste fort dat je ziet is het Fort bij Spijkerboor. Het fort werd tijdens de Eerste Wereldoorlog gemobiliseerd, maar het heeft ook andere bestemmingen gekend. Zo deed de vesting dienst als gevangenis voor dienstweigeraars en een aantal prominente NSB'ers, maar er hebben hier ook een aantal politieke delinquenten vastgezeten. Het fort staat in een natuurgebied en wordt omringd door een populierenbos en een loofbos, waar diverse vogelsoorten broeden.

Wil je meer weten over Laag Holland? Neem dan een kijkje op deze pagina.

Routebeschrijving

# Beschrijving Afstand
Parkeerplaats (Groenedijk, 1487ME, Alkmaar, Noord-Holland, Nederland) 0.00 km
Kerk West-Graftdijk (Graftdijkplein, 1486 ML, West-Graftdijk, Noord-Holland, Nederland) 1.54 km
58
58 (Noorderstraat, 1486MX, Alkmaar, Noord-Holland, Nederland) 1.79 km
Droogmakerij de Schermer 4.52 km
Kerk Driehuizen (Driehuizen, 1844 KL, Driehuizen, Noord-Holland, Nederland) 5.12 km
80
80 (Driehuizerweg, 1844KK, Alkmaar, Noord-Holland, Nederland) 5.19 km

Bezienswaardigheden

Droogmakerij de Schermer



Deze droogmakerij werd drooggemalen tussen 1633 en 1635 in een voormalig merengebied. Dit is slechts een van de vele meren die in de 17e eeuw werden drooggemalen in Noord-Holland.

Poldermolen M

Zuidervaart
1841GA Alkmaar
http://www.allemolens.nl

Poldermolen M werd gebouwd in 1635 om de afdeling M van de Schermer te bemalen. Later werd deze bemaling overgenomen door elektrische gemalen en daarom draait de molen niet meer.

Poldermolen E

Noordervaart
1841JC Alkmaar
http://www.allemolens.nl

De bekendste molensoort in Nederland. Windmolens werden niet alleen gebruikt om meel produceren van granen, maar ook voor de drooglegging van poldergebieden. Natuurzuivere energie. De beroemdste molens zijn te vinden in Kinderdijk, waarlijk als poldermodel opgesteld. Een must see!

Molen de Oterleek

Noordschermerdijk 1
1842 EL Oterleek

De houten grondzeiler had een voorganger die al in 1633 op deze plek stond. Nadat die molen in 1899 afbrandde werd de huidige molen gebouwd. Vandaag de dag malen mensen met een beperking hier het graan, bakken broden en verkopen dat in de bakkerswinkel op het molenerf.

Strijkmolen L

Noordschermerdijk
1645RD Alkmaar
http://www.allemolens.nl

Strijkmolen L is één van de veertien strijkmolens die in de 17e eeuw werden gebouwd om het omliggende gebied te bemalen. Deze molen werd hier gebouwd in 1631.

Strijkmolen K

Noordschermerdijk
1645RD Alkmaar
http://www.allemolens.nl

Strijkmolen K is één van de veertien strijkmolens die in de 17e eeuw werden gebouwd om het omliggende gebied te bemalen. Deze molen werd hier gebouwd in 1631.

Strijkmolen I

Noordschermerdijk
1645RD Alkmaar
http://www.allemolens.nl

Samen met twee oudere molens vormt deze molen een molengang. Deze molen werd gebouwd in 1864 en de andere molens staan er al sinds 1631.

Ondermolen O

Molenweg
1646WK Alkmaar
http://www.allemolens.nl

De Ondermolen O werd in 1633 gebouwd om een deel van de Schermer te bemalen. Die taak werd overgenomen door een elektrisch gemaal en sindsdien draait de molen op vrijwillige basis.

Ondermolen K

Molendijk
1636WE Alkmaar
http://www.allemolens.nl

De Ondermolen K werd in de 17e eeuw gebouwd om een deel van de Schermer te bemalen. Die taak werd overgenomen door een elektrisch gemaal en sindsdien draait de molen op vrijwillige basis.

Bovenmolen G

Westmijzerdijk
1636WE Alkmaar
http://www.allemolens.nl

De Ondermolen O rond het jaar 1633 gebouwd om een deel van de Schermer te bemalen. Die taak werd overgenomen door een elektrisch gemaal en sindsdien draait de molen op vrijwillige basis.

Kerk Schermerhorn

Oosteinde 2
1636 VB Schermerhorn

Deze hervormde kerk werd hier gebouwd in 1636. In die tijd hield de kerkenraad het gedrag van de dorpsbewoners vanuit hier goed in de gaten en verder werden er hier natuurlijk missen gehouden.

Molen De Nachtegaal

Hobrederweg 4A
1462 LJ Middenbeemster
http://www.nachtegaalbeemster.nl

In het Werelderfgoed De Beemster staat aan de Hobrederweg de enige molen van de Beemster: de korenmolen de Nachtegaal. Deze achtkantige bovenkruier uit 1704 werkt nog steeds als korenmolen. Op zaterdag en woensdag kun je hier een zakje windgemalen meel kopen.

Stolpboerderij De Eenhoorn

Middenweg 194a
1462 HM Middenbeemster

Deze historische boerderij werd gebouwd in 1682 als hofstede voor een rijke Amsterdammer. Het statige voorhuis werd in de zomer bewoond door de eigenaren. Het daarachter gelegen boerderijgedeelte werd bewoond door een pachtboer en zijn gezin.

Fort aan de Jisperweg

Jisperweg 150
1464 NL Westbeemster
http://www.stelling-amsterdam.nl/forten/jisperweg

Het Fort aan de Jisperweg was al gereed in 1885 als verdedigbaar aardwerk. Het bomvrije gebouw werd pas in 1914 afgemaakt en vanaf toen was het fort volledig bruikbaar. Op dat moment waren de eerste soldaten al aanwezig op het fort tijdens de algehele mobilisatie van 1914. Dit fort werd samen met het Fort aan de Middenweg als laatste toegevoegd aan de Stelling van Amsterdam en het Noordfront. Het leven op dit fort was geen pretje voor de soldaten, met name omdat ze nauwelijks iets te doen hadden. Het fort is niet geopend voor publiek, maar je kunt het bouwwerk natuurlijk wel van buiten bewonderen. Let wel goed op, want dit fort ligt goed verstopt in de natuur. Op afstand lijkt het zelfs meer op een groene heuvel in het landschap dan op een fort. Het fort is nog volledig intact en staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.

Fort bij Spijkerboor

Westdijk 46
1464 PC Westbeemster
http://www.fortspijkerboor.nl

Fort bij Spijkerboor is het meest noordelijk gelegen fort van de Stelling van Amsterdam en het ligt in het Noordfront. Het is tevens het grootste fort en het bood in de hoogtijdagen onderdak aan 350 soldaten. Het fort heeft twee verdiepingen. Dit is op zich heel bijzonder, alleen Fort bij Hoofddorp heeft dit ook. Ook zeer bijzonder is dat op het Fort bij Spijkerboor de pantserkoepel nog beschikt over originele kanonnen. Via een uitschuifbaar trappetje kun je de koepel in klimmen. Eenmaal boven sta je oog in oog met de in die tijd één van de krachtigste kanonnen van ons land. Fort Spijkerboor is een extra bijzondere plek omdat hier twee Werelderfgoederen samenkomen: De Beemster en de stelling van Amsterdam. Dit fort werd gebouwd tussen 1889 en 1911 om het Noordfront te verdedigen. Op de plek van het fort komen drie waterwegen samen: het Noordhollandsch Kanaal en de ringvaarten van de Beemster en de Starnmeerpolder. Tegenwoordig kun je rondleidingen door het fort heen volgen.

Museum In 't Houten Huis

Tuingracht 13
1483AP De Rijp
http://www.houtenhuis.nl

De plek waar nu het pand Tuingracht 13 staat heeft een lange geschiedenis. Al meer dan drie eeuwen staat er een gebouw dat op een of andere manier een maatschappelijke functie heeft vervuld. In 1700 wordt in een document van de Vroedschap gesproken over een 'Aalmoeseniershuys', een thuis voor kinderen, behoeftige weduwen en ouden van dagen. Het was in die tijd gebruikelijk jonge kinderen te laten werken. Zo konden bijvoorbeeld de bewoners van de Tuingracht op advies van de Vroedschap een jongen uit het aalmoezeniershuis inzetten voor het ontsteken en doven van de straatlantaarns.

Raadhuis De Rijp

Kleine dam 1
De Rijp
http://www.raadhuisderijp.nl

Het voormalige visserdorp De Rijp ademt nog de sfeer van de 17e eeuw. In die tijd kende het dorp een bloeiperiode door de haringvangst en walvisvaart. Het fraaie raadhuis is ontworpen door Jan Adriaanszn. Leeghwater, de drooglegger van de Beemster en de Purmer, en stamt uit het jaar 1630. In de nacht van 6 op 7 januari 1654 brak een gigantische brand uit in De Rijp. Het gehele dorp brandde af, maar dit raadhuis overleefde op wonderbaarlijke wijze de vlammenzee als een van de weinige gebouwen uit die tijd. De prachtige details aan de gevel en de ruimtes binnenin het raadhuis ademen de sfeer van die lang vervlogen tijden en enorme rijkdom. In dit raadhuis is op de begane grond een weeginrichting (De Waag), waar vroeger onder andere vee en producten van landbouw en nijverheid werden gewogen. Een originele 17e-eeuwse Jan van der Heyden brandspuit is hier ook te zien. Je kunt dit huis alleen bezoeken onder leiding van een gids.

Museum Jan Boon "Het Walhuis"

Rechtestraat 148
1483 BG Alkmaar

Dit museum in het Walhuis in De Rijp staat in het teken van Jan Boon, de laatste reder van de Rijp. Hij hield zich voornamelijk bezig met visserij. Je vindt er een kleine expositie met archiefstukken van Jan Boon.

Aangeboden door:

Bureau Toerisme Laag Holland