Historische brinkdorpen, vennen en bossen

Een heerlijke fietsroute door centraal Drenthe waar heide en akkers elkaar afwisselen. Je komt door een aantal typische Drentse es- of brinkdorpen. Deze bouwstijl heeft als belangrijkste kenmerk een groen ‘plein’, meestal grasland, waar bomen op werden gepland. Rondom dit groene hart werden de boerderijen gebouwd. Het groene plein had een verbindende functie: de dieren werden er ’s avonds op verzameld en de bomen gebruikte men als bouwmateriaal.

Nadat je bent opgestapt, passeer je al snel twee zogeheten es- of brinkdorpen. Het kleine Zwiggelte en het meer bekende Westerbork. Deze laatste plaats breng je natuurlijk direct in verband met het Kamp Westerbork. Dit ligt echter een flink aantal kilometers buiten het dorp, bijna tegen Hooghalen aan. Je komt er vandaag niet langsfietsen, maar mogelijk na afloop kun je het zogeheten herinneringskamp waar je het bekende monument van de rails vindt, op eigen gelegenheid bezoeken. Vrijwel alle authentieke gebouwen van voormalig kamp Westerbork zijn verwijderd, op het terrein verwijzen symbolische reconstructies naar voormalige kampgebouwen en barakken.

Vanaf Westerbork fiets je door het groene hart van Drenthe. Het is een mooi rustig gebied met weidse uitzichten. De heidevelden die je tegenkomt, zijn de restanten van wat vroeger een uitgestrekt heidegebied was. Ontginning en afplagging hebben de gebieden versnipperd. Op enkele plekken zijn nieuwe bossen aangeplant zoals bij Meppen en Witteveen. Aan de rechte stand van de dunne boompjes kun je zien dat deze bossen nog jong zijn. Op de akkers groeien veelal knolgewassen als aardappels en suikerbieten, die op de lager gelegen veenachtige bodem prima gedijen. Op ongeveer driekwart van de route kom je aan in het leuke museumdorp Orvelte. Dit is echt even een langere stop waard. Op zich is het niet groot, je kunt het centrum in een goed uur bezichtigen. Het historische centrum wordt gewoon bewoond, zij het wel dat de mensen zich hier richten op de bezoekers en zich inlaten met allerlei authentieke ambachten. Je vindt er dorpswinkeltjes met ambachtelijke spulletjes. Zo is er een houtzagerij en smederij die nog gewoon produceren. Het leuke is dat je mee kunt kijken met hun werkzaamheden. Ook de kaasmakerij en bakkerij maken op de plek zelf producten die direct aan huis verkocht worden.

Verder vind je diverse ateliers en galerieën in het dorp. Uiteraard ook de benodigde toeristische prullaria, maar daar moet je maar even doorheen kijken.

Vanaf Orvelte blijft het landschap wisselen tussen heide, bos en akkerland. Hiermee heb je eigenlijk ook Drenthe in een notendop te pakken. Dit in combinatie met wederom een brinkdorp, Elp, geeft je toch een treffend beeld van deze mooie provincie.