Kolderveenroute

Kolderveen wordt voor het eerst vermeld in 1368. Het veengebied werd afgegraven en omgezet in bouwland dat later weer werd omgezet in weiland. De 14e eeuwse Gotische kerk (1471) staat op een hoge zandrug in het laagveengebied. De 300 meter lange beukenlaan verbindt de kerk met het dorp. De Drentse toren stond eerst los van de kerk. Voor de ingang van de kerk staat een authentiek klompenhok. De sarcofaagdeksel (12de-13de eeuw) is als altaarsteen gebruikt; een tweede zandstenen altaarsteen is gebruikt als grafzerk. Het interieur bestaat o.a. uit een Van Oeckelenorgel (1869).

Nationaal Park Weerribben-Wieden
De Wieden zijn ontstaan door turfwinning vanaf de 15de eeuw. Ze zijn te herkennen aan moerasbossen, rietlanden, meren en slootjes. Het gebied kent bijzondere dieren en planten zoals de otter, de zwarte stern en diverse orchideeën. Het gebied is als laagveengebied één van de belangrijkste van West-Europa. De Wieden vormen samen met De Weerribben het Nationaal Park Weerribben-Wieden.

Wanneperveen
Rond 1284 wordt Wanneperveen voor het eerst genoemd. Waarschijnlijk stonden er toen al enige huizen langs het inmiddels verdwenen riviertje Wanepe. Oorspronkelijk lag Wanneperveen in de buurt van de huidige Belterwijde. In de loop van de eeuwen verschoof het dorp naar het oosten omdat het daar droger was en de oorspronkelijke plek steeds natter werd door het afgraven van het veen. Om het afgegraven veen te vervoeren werden zes griften (grachten) gegraven zoals de Haagjesgracht.
Het meest westelijke dorp is in de 16de eeuw verdwenen. In 1502 is de huidige kerk gebouwd en daaromheen het huidige dorp. De klokkenstoel is uit 1767.
  
Giethoorn
Rond 1200 trokken leden van de sekte van de Flagellanten (ook wel geselbroeders genoemd) als monnik in het bestaande Fransiscanenklooster in het gehucht 't Klooster. In het veen vonden ze veel geitenhoorns van geiten die door de stormvloed van 1170 vanuit de Zuiderzee omgekomen waren. Ze noemden de nederzetting dan ook Geytenhorn, dat later dankzij het dialect Giethoorn is geworden. Het werd de eerste veenkolonie van Nederland. In de 16e begon de natte vervening, waardoor voor het vervoer van turf de Dorpsgracht werd gegraven. Langs deze waterweg gingen zich mensen vestigen, waaronder veel boeren. Vele huizen zijn als het ware op eilandjes gebouwd, die alleen via bruggetjes te bereiken zijn. De meeste van de meer dan 176 bruggen zijn privé-eigendom. De enige doorgaande verbinding over land is een fiets- annex wandelpad dat dwars door het dorp loopt, het voornaamste verkeer vindt plaats over het water. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van de punter, voortbewogen met een punterboom, net als de gondels in het echte Venetië. Giethoorn wordt ook wel Hollands Venetie genoemd. Door de vervening ontstonden rond Giethoorn uitgestrekte meren zoals de Bovenwijde. Deze meren zijn vaak niet meer dan één meter diep. Het Gieterse Meer tussen Giethoorn en Blokzijl is het enige meer dat in de ijstijd is ontstaan.

Nijeveen
Nijeveen wordt al in 1310 vermeld echter niet als Nijeveen maar als Hesselerveen. Het veen behorende bij Hesselte en Hesselte lag in de buurt bij Havelte. Het waren namelijk de monniken van Ruinen die vanuit Havelte het veen ontgonnen. Nijeveen werd gebouwd langs een oude dijk. Langs dezelfde dijk werd ook Kolderveen gebouwd. Ten noordwesten van Kolderveen en Nijeveen werd een nieuwe dijk aangelegd en werden Kolderveense - en Nijeveense Bovenboer gebouwd.
De Gotische kerk, thans buiten het dorp, dateert van rond 1480 en is nog in vrijwel originele staat met een offertafel uit 1477. Bij de algemene begraafplaats staat een moderne klokkenstoel.