Tzjom, Franeker, Harlingen en Achlum

Prachtige Friese geschiedenislessen zijn bewaard gebleven in pittoreske dorpen met een eigen karakter. Neem bijvoorbeeld Franeker, ster van de elf steden dat al in het jaar 800 is ontstaan. Ga dit schitterende dorp met beschermd stadsgezicht eens op de fiets verkennen. Een deel van het authentieke Friese dorp heeft oude huisjes die nog in oorspronkelijke staat verkeren en waarvan het aanzicht niet vervuild is geraakt door nieuwbouw.

Tientallen Rijksmonumenten geven Franeker een unieke sfeer. Neem bijvoorbeeld het schattige Korendragershuisje, dat voor korendragers en zakkendragers in 1634 werd gebouwd en een beetje scheef gezakt is. Of het in 1591 gebouwde raadhuis van Franeker, dat in de Friese renaissancestijl in volle glorie boven het plein uitsteekt en in de Top-100 van Nederlandse UNESCO-monumenten staat. Een scherp contrast vormt Botniahuis het waarin nieuwe seniorenappartementen zijn gebouwd.

Dan passeer je het schitterende Cammingahuis. De oostgevel is een restant van een stins en daterend uit 1400 is dit het oudste gedeelte van het pand. In de gevel werden vijf schietgaten aangetroffen waardoor de vijand bespiedt en beschoten kon worden. In de zestiende eeuw werd het statige pand, dat ook wel Sjaerdemahuis werd genoemd, verbouwd. Ook van 1969 tot 1972 vond er een ingrijpende verbouwing plaats, waarbij de westgevel (oorspronkelijk daterend uit het begin van vijftiende eeuw) werd vernieuwd. De vensters werden in oude luister hersteld en kregen hun oorspronkelijke vorm terug.