Kollum, Anjum en Zoutkamp

Nationaal Park Lauwersmeer is een uitgestrekt landschap, waar veel verschillende, soms zeldzame dieren en planten leven. Op en rondom het water komen vele vogels tot rust, van ganzen, eenden en baardmannetjes tot weidevogels die hun nesten verder landinwaarts bouwen.

Marnewaard is het oostelijke gedeelte van het Lauwersmeergebied, dat na de afsluiting in 1969 droog kwam te staan. Het gebied, dat voor een groot deel door het Ministerie van Defensie wordt gebruikt als oefengebied, bestaat uit voormalige zandplaten en is omgevormd tot een zeer divers gebied. Het militaire oefendorp Marnehuizen is er gelegen, maar een kleiner gedeelte wordt ook als natuurgebied gebruikt. Delen die vroeger kwelders waren, zijn omgevormd tot landbouwgrond.

Molen Eendracht in Anjum vormt de eerste stop. De stellingmolen uit 1889 werd gebouwd met een achtkante bovenkruier. De molen werd gebruikt als koren- en pelmolen en werd geplaatst nadat een eerdere monnikmolen door de bliksem was getroffen en afbrandde. Onderdelen van twee molens die eerder in Leeuwarden stonden werden gebruikt om de Eendracht op te bouwen. In 1965 werd de molen buiten gebruik gesteld. Nadat de molen een aantal keren van eigenaar wisselde, werd hij gerestaureerd. In de molen is een museum gevestigd, wat je meer vertelt over de geschiedenis van de Eendracht..

In Vierhuizen staat vervolgens molen Onderneming op het programma. Deze korenmolen dateert uit 1858. Ook dit is een stellingmolen met een achtkante bovenkruier, die een eerdere molen verving. Een kleine grondzeiler stond oorspronkelijk op de plek van de Onderneming. Bijzonder is dat er tussen 1971 en 2001 meer dan zeventig vrijwillige molenaars op de Onderneming hun vak leerden. De oude leraar Bernard Dijk overleed in 2001 en hoewel er geen les meer wordt gegeven, draait de oude korenmolen nog regelmatig. Hij wordt in werking gesteld door een vrijwillige molenaar.