Berkelroute; Beleef het Landschap

Hemelsbreed liggen vestigingsstad Lochem en Hanzestad Zutphen slechts 15 km van elkaar. Er tussen ligt een afwisselend landschap: het riviertje de Berkel, een aantal landgoederen zoals De Veldhorst, het grote bosgebied Het Grote Veld, kleinschalige landbouwgronden en natuurgebieden. Het landschap kent een rijk verleden. Het is door de eeuwen heen sterk beïnvloed door menselijke activiteiten. Met name de landbouw en de handel hebben hun sporen in het landschap achtergelaten. Een aantal highlights in deze route zijn: Het Grote Veld Het Grote Veld was vroeger een uitgestrekt heide- en bosgebied met vennetjes. Vandaag de dag liggen er her en der nog veldjes met dop- en struikheide. Dit gebied wordt afgewisseld met weilanden en vormt zo een, voor deze streek kenmerkend, coulisselandschap. Tot ongeveer 1920 zijn hier bomen gepland als fijnspar, lariks, douglas en grove den. Een groot deel van het Grote Veld is op het ogenblik van Natuurmonumenten. Warkense Molen Een fraai overgebleven voorbeeld van de menselijke invloeden in deze streek is de Warkense Molen. Deze molen is in 1878 gebouwd door Jannes Nijendijk en nog steeds in bezit van familie. Molens hebben wind of water nodig. Vroeger had alleen de adel recht op wind en water. Wilde een molenaar zijn beroep uitoefenen dan moest hij voor recht op wind of water betalen. Huis 't Velde De geschiedenis van Huis ;t Velde begint in de Middeleeuwen. In 13626 wordt het voor het eerst genoemd als havezate. Een gedeelte van het hoofdgebouw dateert uit de 16de eeuw. Renaissanceversieringen van mergel en baksteen in het middelgedeelte van het hoofdgebouw herinneren aan deze periode. Warnsveld De geschiedenis van Warnsveld begint met de bouw van de kerk in de 12de eeuw. Deze in Romaanse en (later) Gotische stijl gebouwde kerk, is gebouwd op de plaats van een houten kerk. Het kerkdorpje Warnsveld begint in de 19de eeuw fors te groeien. Vooral de welgestelde uit Zutphen zijn gecharmeerd van de rust en ruimte en verhuizen naar het groene Warnsveld. Kattenschuw De rivier de Berkel komt op twee plaatsen in de Ijssel uit. Een ervan is bij de kattenhavenstuw. Deze bestaat uit een schuifstuw, een noodschuif en een terugslagwerk. Samen met de Houtwalstuw regelt de kattenhavenstuw het waterpeil in de Berkel. Zo wordt voorkomen dat het water in de Berkel te hoog wordt en kelders in Zutphen onderlopen. In vroegere tijden gebeurde dit regelmatig. Berkelruïne Wat nu een ruïne is was in de 14de eeuw een belangrijk verdedigingswerk voor de stad Zutphen. De Berkel was in die tijd een druk bevaren waterweg. Grondstoffen als zout en hout werden vanuit Duitsland over de Berkel naar Zutphen vervoerd. Om te voorkomen dat de vijand Zutphen via de Berkel kon binnendringen werd de Berkelpoort gebouwd. Huize De Veldhorst Al in 1313 wordt op deze plaats de hof 'Verlehorst' genoemd, de naam 'Velhorst; komt twee eeuwen later voor het eerst voor. De Velhorst is door de eeuwen heen vaak van eigenaar gewisseld en verbouwd. De huidige voorgevel is van 1741. Kenmerkend voor het landgoed zijn de lange beukenlanen. De oude boomgaard is door vrijwilligers hersteld. Je kunt deze route starten bij de 4 TOP's (toeristische opstapplaatsen). Te weten: - Top de Zonnebloem - Top Warnsveld - Top Zutphen - Top De Nieuwe aanleg