Maastrichtse Molens langs Bunde, Gronsveld en Eijsden

In het heuvelachtige landschap van Limburg is het heerlijk fietsen. De beloning van een klim naar de top van de heuvels is het waard, want je wordt beloond met prachtige uitzichten over het landschap, terwijl het naar beneden rijden je geen enkele inspanning meer kost. Fietsen door hartje Maastricht, langs de oever van de rivier en over de Maasboulevard, is een geweldige belevenis. Hier proef je de sfeer van de Limburgse hoofdstad en wordt duidelijk waarom Maastricht bekend staat als één van de gezelligste steden van Nederland. Vlakbij de parkeerplaats in Eijsden, waar je gratis de auto parkeert, kom je Kasteel Eijsden tegen. Dit kasteel wordt ook wel ‘de Borg’ of ‘Laag Caestertburg’ genoemd en is een rijksmonument. Het tegenwoordige kasteel is gebouwd in 1636, verbouwd in 1767 en daarna gerestaureerd. Het bestaat uit twee haaks op elkaar staande vleugels die aan de buitenzijden beide een zware hoektoren hebben. Het geheel wordt omringd door een gracht en bij het kasteel ligt een poortgebouw met voorhof. Het in 1900 aangelegde park is vrij toegankelijk. Een ander mooi gebouw is het landhuis uit de zeventiende eeuw, wat De Houweert heet. Rechthoekig, gebouwd met bakstenen en aan de zuidzijde afgesloten met een topgevel domineert het pand het landgoed waarop het gebouwd is. Tegen de westgevel staat een vierkant torentje en aan de oostzijde bevindt zich een prachtige uitspringende kapel met afgeschuinde hoeken. Tegenwoordig is er een hotel/restaurant gevestigd en worden er zalen verhuurd voor vergaderingen en feesten. In dit gedeelte van Limburg staan veel watermolens. De nieuwe molen, tegenwoordig heet hij de Rothemermolen, is één van de vele watermolens in deze regio. De middenslag watermolen werd 1850 om koren te malen. Door de jaren heen is het waterpijl lager geworden, waardoor de molen steeds meer moeite kreeg met draaien. Rond 1950 is de molen stilgezet en in de zomer van 2009 is de Nieuwe Molen voor het laatst volledig gerestaureerd. Ook de Groote Molen is een watermolen, maar deze wordt om elektriciteit op te wekken. De molen is gebouwd in 1935 en werd oorspronkelijk alleen door water aangedreven. In 1985 werd er een generator van 55 kilowatt in geplaatst en vanaf 1986 levert de molen stroom aan het net. De Groote Molen maakt nu alleen nog maar indirect gebruik van waterkracht en wordt door individuele elektromotoren aangedreven. Een andere mooie molen is de Torenmolen van Gronsveld. Nederland telt slechts vijf van dit type molens en het bouwwerk staat dan ook in de Top 100 der Nederlandse UNECSO-monumenten. Het indrukwekkende gebouw werd tussen 1618 en 1623 gebouwd en was oorspronkelijk een grondzeiler. In de Tweede Wereldoorlog werd de molen in brand geschoten en brandde hij helemaal af. De molen werd door de decennia heen gerestaureerd en de maalinrichting van een gesloopte windmolen uit Maarheeze werd gebruikt als maalwerk in deze molen. De volgende stop op de route is het Kasteel van Rijckholt. Dit Rijksmonument werd gebouwd in de twaalfde eeuw. Bij het kasteel liggen een koetshuis en een jachthuis die beide gebouwd zijn in de achttiende eeuw. Het jachthuis is voorzien van een prachtige kap in chaletstijl. Oorspronkelijk had het kasteel een dubbele gracht, maar daar is er nog maar één van bewaard gebleven. De Meschermolen is een bovenslag watermolen uit 1699. Hij werd gebruikt als korenmolen en het is de eerste watermolen op beek de Voer. De molen heeft eeuwenlang dienst gedaan en werd pas in het begin van 1950 stilgelegd. De molen was toen niet meer nodig, omdat er een elektrische hamermolen in het dorp kwam. Tussen 1996 en 1998 is de molen gerestaureerd en weer maalvaardig gemaakt. De molen is op afspraak te bezichtigen. De Muggemolen is een andere prachtige watermolen. Deze middenslag molen werd gebruikt als korenmolen en is gebouwd in 1886. In de kopgevel boven het waterrad bevindt zich een mooie gevelsteen met een wapen, waarin een vlammend kruis is afgebeeld. De molen is in 1973 voor het laatst gerestaureerd en maalvaardig gemaakt. De Breustermolen is een watermolen, die in 1791 werd gebouwd als korenmolen. Ruim tweehonderd jaar voerde hij zijn functie uit, tot hij 1972 buiten bedrijf werd gesteld. De molen is hierna net als de Groote Molen ingericht om stroom te leveren. Er is een gelijkstroomgenerator geplaatst van 24 kilowatt en vanaf 1986 levert de molen klaar om stroom te leveren. De opbrengst viel echter zwaar tegen en de molen is in 1989 weer naar oude staat teruggebracht. De laatste molen die je tijdens je fietstocht tegenkomt is de Graanmolen van Eijsden. Deze watermolen werd gebouwd in 1857. Deze molen die gebruikt werd als korenmolen, vervangt zijn voorganger die gebouwd was in 1788. Een van de drie aanwezige koppels kan elektrisch worden aangedreven zodat de molen ook bij laag water kon draaien. De molen is tot begin 1950 in gebruik geweest en is daarna in verval geraakt. De molen is voor het laatst gerestaureerd in 1975 maar wordt niet meer gebruikt. Tenslotte kan je bij wijndomein de Heerenhoeven je de lekkerste wijnen proberen. De bijliggende wijngaard is aangelegd in 1992 en alle druiven voor de wijn worden hier vers gekweekt. Wil je een kijkje nemen op de wijngaard, dan kan je hiervoor een afspraak maken.