Goolse Geheimen Centrum Goirle

Het Oranjeplein
Het Oranjeplein was vroeger een groot plein met een muziekkiosk erop. In de hoek hebben we heel toepasselijk bar t Huukske. We lopen langs het gemeentehuis waar binnen vaak interessante exposities zijn. Door de Groeneweg komen we bij de oudste van de twee molens die we in Goirle nog kennen. De Stichting Akkermolens Goirle is vanaf 1997 de beheerder van deze beltkorenmolens. 13 mei is het landelijke molendag en zijn de molens te bezichtigen. Ook als de vlag uithangt bent u van harte welkom

Molen de Visscher anno 1876.
De familie de Visscher heeft vele jaren in Goirle molens in haar bezit gehad, zo ook de standerdmolen op Abcoven waarvan de eiken balken zijn gebruikt voor de nieuwe molen. Tot de verkoop van de molen in 1963 aan de gemeente Goirle is steeds een de Visscher molenaar geweest.

De Kerkstraat
We lopen verder langs café t eiland waar je heerlijke spareribs kunt eten zonder te reserveren. Tegenover het café staat het fabriek van van Besouw. Een textielfabriek dat reeds in 1885 geopend werd op de huidige locatie. De familie van Besouw handelde voor 1840 al in kaatsballen die door Goirlenaren thuis vervaardigt werden (in elkaar gefrut). Daarom heten wij tijdens carnaval dan ook “ballefrutters”. Het witte huis een stukje verderop in de kerkstraat herinnert ook aan deze werkzaamheden: “De Ketsheuvel”
We lopen verder door de kerkstraat en genieten van de vele oude huizen van groot tot klein. We passeren de brandweerkazerne en kijken uit op de enige nog in gebruik zijnde kerk: de Sint Jan.

Kerk St Jan
Rond 1100 stond op deze plaats reeds een eenvoudig bedehuis. In de 15de eeuw werd er een grotere kerk gebouwd waarvan de huidige toren het restant is. De kerk kwam in 1639 in handen van de protestanten. Pas in 1809 kregen de katholieken hun godshuis weer terug. Tot die tijd is gebruik gemaakt van een schuurkerk.
In 1896 bouwde architect Joseph Cuypers het huidige neogotische gebouw. In de inventaris: houten kruisbeeld uit de 15e eeuw, twee biechtstoelen en twee houten beelden in Waterstaatsstijl; 18e of vroeg 19e eeuws schilderij; Onthoofding van Johannes de Doper; neo-gotische preekstoel . Grafzerk uit 1635 voor Pastoor Peeter van Dun.

De vijf bogen
Tegenover de kerk staat het oude gemeentehuis, bekend als de 5 bogen. In het portaal is een afbeelding van de onthoofde johannes de doper te zien. De patroonheilige van ons dorp die sinds 1816 op het gemeentewapen staat afgebeeld.

De ley en de tramdijk
We gaan links langs de kerk en steken het bruggetje over recht vooruit kijkt u de oude tramdijk in die vroeger Tilburg met Esbeek verbond. We gaan echter rechtsaf en lopen een stukje langs de ley, gewoon omdat het zo mooi is en omdat ik hier regelmatig een ijsvogeltje zie.

Bij het tweede bruggetje gaan we linksaf het watermolenstraatje in, herkenbaar aan de kinderkopjes. Vroeger stond hier een watermolen, vandaar de naam. Links zien we de oude karakteristieke schoorsteen van de HAVEP oftewel de Puij. In 2012 is de andere schoorsteen gesloopt.

We lopen op het einde van de weg een stukje naar rechts en u komt langs “huize Anna” het woonhuis van van Puijenbroek, zo zag het er in 1910 uit.
We steken over en lopen langs cafetaria ’t Bergske langs het beeld van de wever naar het kerkhof waar nog een aantal oorlogsgraven zijn. Bij het kerkhof gaan we naar rechts. Op de hoek vinden we aan de ene kant restaurant Blauw en aan de ander kant chinees restaurant Lei Ping. Voor Blauw staat ons prachtige heilig hart beeld uit 1924 wat uitkijkt op de kerk.

Linksaf de kloosterstraat in komen we langs huize Stella, Deze villa is gebouwd in 1902, in de vormentaal verwant aan de Jugendstil, voor de familie P. van de Lisdonk-van Hirtum.

Een paar meter verder komen we op het Kloosterplein waar we Mozes, Flanders, Casa di Renzo en de eetkamer vinden, de laatste drie in prachtige historische panden die een bezoekje meer dan waard zijn.
een lekker ijsje loopt u naar Fratella en als u een potje wilt biljarten kunt u daarnaast bij Biljartcentrum Goirle terecht.

We lopen langs het Jan van Besouwhuis waar tegenwoordig de bibliotheek en het Cultureel Centrum zijn gehuisvest. De kapel van het voormalige Fraterhuis is bewaard gebleven en kunt u vrij bezoeken. Het voormalig klooster, kweek- en kostschool “St. Franciscus van Sales” van de Fraters van Tilburg is gebouwd in 1889.

Via de thomas van Diessenstraat lopen we om het Jan van Besouwhuis heen en komen we in de oude fraterstuin, vroeger stond hier een hoge stenen muur om. Tegenwoordig alleen nog een symbolisch hekwerk. In de tuin staat een kast met boeken die u kunt lenen als u in de tuin in alle rust wilt gaan lezen. U kunt hier ook overnachten bij B&B Bem Vindos.

We lopen de tuin uit en komen in de koudepad waar we links gaan. Aan uw linkerhand passeert u een van de kleinste huisjes van Goirle met heel toepasselijk “Klein Duimpje” er op geschilderd.Het huisje is in 1885 gebouwd

Op het einde van de Koude pad naar rechts en bij de Dorpstraat naar links. Daar passeren we twee monumentale boerderijen van Vermeer en van Roessel waar heerlijke streekproducten verkocht worden. Er tegenover ligt Ome Neeff. Als u van dansen houd kunt u hier elke zondagmiddag terecht of op speciale salsa en bachata avonden. Indien u dansles wilt dan bent u hier aan het juiste adres. Het adres ernaast herbergt Bistro 52 waar Erik elke dag weer de lekkerste gerechten voor u klaarmaakt.

We lopen de nieuwe Rielseweg in en komen bij een prachtige oude boerderij en smiske waar de heemkundekring ervoor zorgt dat alles wat met de historie van Goirle en omstreken te maken heeft keurig bewaard blijft. Het smiske heeft sinds kort weer een schitterde nieuwe rietenkap! U kunt dit museum gratis bezoeken van april tot en met oktober: iedere 1e en 3e zondag van de maand van 14.00 tot 16.30 uur.

Een klein stukje verder passeren we de dieren van het molenpark waar op dit moment de brug over de dieren in ere wordt hersteld. In het molenpark staat natuurlijk onze tweede molen: de Wilde
In gebruik genomen op 21 november 1898. De bouwer van de molen was Leonard Kouwenberg geboren in Riel in 1870.
1914 Mobilisatie. Bij het gezin Kouwenberg zijn Nederlandse militairen ingekwartierd. In 1936 verkocht Kouwenberg de molen aan Paul (pauwke) van Rijswijk. Hij werd meteen getroffen door een geweldige tegenslag want na enkele maanden brandde de molen op oudjaar 1936/1937 geheel af.
1936: op oudejaarsavond brandt de molen door onbekende oorzaak af. De brandweer kan weinig uitrichten tegen een felle brand in een hoog gebouw. Omdat de romp van de molen door de brand zwart geblakerd was, werd de buitenkant wit geschilderd.

In maart 1945 reed mulder van Rijswijk op een landmijn en verongelukte dodelijk. De weduwe Anna van Rijswijk, hertrouwde met de muldersknecht Jo de Wilde die de derde en laatste beroepsmolenaar op de molen zou worden. De molen werd in 1976 verkocht aan de gemeente Goirle, en in beheer gegeven aan de heemkundige vereniging. In 1997 is de molen aan de Stichting Akkermolens Goirle in erfpacht overgedragen.
Naast de molen kun je tegenwoordig heerlijk genieten op het terras van D’n omgang. Het is een mooie ontmoetingsplek in en rondom de molen. U kunt er genieten van een heerlijk aangekleed kopje koffie of thee met een verrukkelijke eigen gemaakte appeltaart.

We lopen achter molen door het molenpark naar de burgemeester Philipsenstraat waar we rechts af gaan tot de kerk Maria Boodschap. Deze kerk stamt uit 1940 en staat momenteel helemaal in de steigers omdat er appartementen in gerealiseerd worden.

Bij de kerk gaan we weer rechtsaf de Tilburgseweg op om te genieten van de mooie oude grote huizen. We passeren Broeder Liplap, nu voor feesten en partijen vroeger de bioscoop van Goirle. Daarnaast kunt u een drankje nuttigen bij cafe den Brands, mijn stamcafe toen ik nog jong was….. Tegenover dit cafe ligt Bojangles waar je ook lekker kunt chillen, eten, biljarten, poolen of darten.

Cafetaria Ad Tra maakt heel veel snacks zelf en dat kun je proeven. Een echte aanrader zou ik zeggen. Loop de tilburgseweg af en bekijk de leuke winkeltjes, u komt vanzelf weer langs de Hovel waar u nog kunt genieten van een drankje of een hapje op de diverse terrasjes. Hier eindigt dan ook de route waar u begonnen bent.

Veel wandelplezier,
Niek Schenning