Ode aan de Weidemolens / Deel 2 - West

Over de route

De route begint bij knooppunt 73, tegenover de Zaanse Schans, maar kan desgewenst op elk punt langs de route gestart worden. Tijdens deze route maak je kennis met de prachtige natuur van de Zaanstreek. De hoofdrol hebben de Weidemolens. Er zijn onderweg leuke plekken om te stoppen, om je te verwonderen en om gezellig een hapje te eten en te drinken. Veel fietsplezier!

Over de Weidemolens

Op de (w)eilandjes in de veenweidegebieden die ons omringen, staan houten en ijzeren molentjes te pronken in het landschap. Ze lijken er neergezet voor de compositie van je foto, maar hebben ook vandaag de dag nog een belangrijke taak bij het beheren en in stand houden van het veenweidegebied.

Al eeuwen worden de weidemolens gebruikt om per stukje land het waterpeil te regelen. De functie van de molens is tweeledig. Ze malen op windkracht het teveel aan water uit de slootjes weg en houden het weiland begaanbaar voor koeien en maaimachine. Zonder begrazing en maaien zou het open landschap al snel veranderen in laagveenbos. Met alle consequenties van dien voor het historisch waardevolle landschap dat zo geliefd is bij weidevogels, zoals onze nationale vogel de grutto. De weidenmolens malen het water ook op in drogere periode zodat de weilanden niet te nat, maar ook niet te droog worden.

Een aantal highlights langs de route

Honig Breethuis

Aan de Lagedijk, waar de route start en eindigt, zijn talloze monumenten te vinden. Je komt langs o.a. leuke horecagelegenheden, een brouwerij, een chocoladewinkel en Het Honig Breethuis. Dit is een museum aan de Lagedijk 80 in Zaandijk. Het fungeert als stijlkamer en toont het huis aan de Zaan, waarin generaties van de gegoede families Honig en Breet, fabrikeurs van witpapier, gewoond hebben.

Watertoren 

De Watertoren is de oudste bewaard gebleven watertoren in Noord-Holland. Het is een iconisch gebouw in het Zaanse Landschap. De Watertoren is nu in gebruik als evenementen locatie. 

Molen De Paauw bij Nauerna

De Paauw is een hennepklopper. In dergelijke molens werden hennep en andere vezelproducten door middel van stampers zodanig behandeld (‘gebeukt’) dat het halffabrikaat dat daar ontstond vervolgens gebruikt kon worden in de touwslagerijen en zeilmakerijen.

Polder Westzaan

Het laagveen in Polder Westzaan bestaat uit zoete en zoute (brakke) omgevingen. Deze overgangen zijn uniek in Nederland en Europa. Er is veel variatie, met moerasgebieden, weidegebieden en open water. Daardoor leven er ook veel bijzondere dieren, zoals moerasvogels en de noordse woelmuis in de rietlanden, weidevogels op de dichtbevolkte graslanden en de bittervoorn en kleine modderkruiper in de wateren. Europese topnatuur, boerderijen en wandel-, fiets-, kano- en vaarroutes komen hier samen. Meer en meer wordt het landelijk gebied een integraal onderdeel van de gehele stad.