De Vaartkapoen route in Brussel

Deze route neemt je mee door Molenbeek, een oude wijk in Brussel. Door zijn ligging aan het kanaal van Charleroi naar Brussel ontwikkelde Molenbeek zich in de eerste helft van de negentiende eeuw tot het industriële hart van Brussel. Er verrezen fabrieken en grote pakhuizen om afgewerkte producten op te slaan en te transporteren. Bekend uit die tijd is de vaartkapoen, de stoere dokwerker die de goederen vanuit de pakhuizen naar de in het kanaal aangemeerde schepen droeg. De wijk werd in die bloeitijd ook wel ‘Le Petit Manchester’ genoemd. Het is een relatief korte route, maar je zult de tijd nodig hebben om de vele bezienswaardigheden goed te kunnen bekijken. Je zult een mix zien van overgebleven negentiende-eeuwse architectuur en nieuwbouw, zodat je een beeld krijgt van de manier waarop deze wijk zich ontwikkeld heeft. In de Sint-Mariastraat bijvoorbeeld stonden ooit kleine arbeidershuisjes, nu is het een brede laan met aan beide kanten nieuwbouw. Terwijl je door de Darimonstraat loopt, passeer je het Meelfabrieksplein, een naam die duidelijk ontleend is aan het monumentale fabriekspand. Tot laat in de twintigste eeuw werden hier verschillende pastasoorten gemaakt. Tegenwoordig is het pand bewoond. Even verderop kom je bij de kanaalbrug langs een voormalig fabriekscomplex. Ooit werd hier peperkoek gemaakt, tegenwoordig herbergt het pand een textielwinkel: Les Tissus du Chien Vert. Op de binnenplaats bevindt zich nog een negentiende-eeuws herenhuis waar vroeger de fabrieksdirecteur woonde. In de Groene Hondstraat verwijst ‘hond’ overigens niet naar het dier, maar naar de drassige bodem. Loop aan het einde van de Werkhuizenstraat even door naar de verkeerslichten op het Saincteletteplein. Hier staat het bekende standbeeld De Vaartkapoen, een ode met een knipoog van kunstenaar Tom Frantzen aan de stoere dokwerkers van weleer. Vanuit de Deken Adriaensstraat wandel je op het plein af met de Sint-Jan-de-Doperkerk, een gebouw dat duidelijk de signatuur van de jaren dertig van de vorige eeuw draagt. Op het plein voor de kerk bevindt zich het kloppende hart van deze wijk. Je kunt er thee drinken in een van de theehuizen of verse waar kopen bij een van de vele kraampjes. Als je de Gentsesteenweg in slaat, loop je over een deel van de oude middeleeuwse verbindingsweg tussen Vlaanderen en het Rijnland. Deze weg fungeert nog steeds als economische slagader van Molenbeek, je vindt er vele verschillende waren tegen een lage prijs. Even later eindigt je kennismaking met Molenbeek weer bij het beginpunt, bij de metrohalte Graaf van Vlaanderen.