Langs forten en burchten boven Utrecht

De Loosdrechtse Plassen vormen een groot natuurgebied waar water en watersport de boventoon voeren. De plassen vormen het centrale deel van een beschermingszone voor vogels, andere dieren en planten. Het waterrijke gebied is ontstaan uit vervening, waardoor water steeds meer terrein won. De plassen bestaan uit verschillende wateren die door dijken en eilanden van elkaar gescheiden zijn. De Eerste tot en met de Vijfde Plas vormen per definitie samen de Loosdrechtse Plassen, of het gebied ook bestaat uit andere wateren staat ter discussie, want de grens van het gebied is niet duidelijk afgebakend. Rijksmonument Kasteel Oudaen is de eerste bezienswaardigheid die je tegenkomt. Deze voormalige ridderhofstad werd omstreeks 1300 gebouwd. Het zeer oude huis was in de vijftiende eeuw eigendom van een familie die ook het gelijknamige stadskasteel in Utrecht in zijn bezit had. Ook het oorspronkelijke kasteel Gunterstein dateert uit ongeveer 1300. Het complex is vernoemd naar zijn eerste eigenaar. In 1511 werd het kasteel gesloopt door Utrechtenaren die de stenen gebruikten om de Bemuurde Weerd van Utrecht te herstellen. In 1518 werd het tweede pand gebouwd, maar dat werd in 1673 door de Fransen in brand gestoken. In 1680 liet de nieuwe eigenaresse Magdalena Poulle de buitenplaats aanleggen zoals hij er nu nog uitziet. Om de Tienhovense Vaart af te sluiten werd tussen 1848 en 1850 Fort Tienhoven gebouwd. De vesting verdedigde de inundatiekade, een damsluis en een kraaienstersluis tegen vijandig verkeer over water. Het fort is niet toegankelijk, maar zelfs vanaf de buitenkant is het fort een imposant gebouw. Het volgende prachtige pand is dat van kasteel Sypesteyn. Het pand zou rond 1288 zijn gebouwd, maar de oudste gevonden funderingen van dit complex dateren uit ca. 1500. In 1589 wordt het huis verwoest door schermutselingen en kort nadat de ruïne weer opgeknapt is, vernielen gevechten tussen Franse troepen en soldaten van de stadhouder het kasteel opnieuw. Rond 1900 wordt het landgoed gekocht door jonkheer Henri van Sypesteyn. Hij bouwt van materiaal van afgebroken historische gebouwen en kerken een sober stamslot op de fundamenten van de ruïne. Dit slot is ingericht als museum over de familie, maar het museum herbergt ook verzamelingen kunst en kunstnijverheid. Ook de kasteeltuin is prachtig: het park is ruim vijf hectare groot en zijn een (slot)tuin, een doolhof en een boomgaard aangelegd. Die worden gescheiden door hagen, grachten en sierhekken van oude buitenplaatsen. Wanneer je bij Slot Zuylen aankomt, zie je dat het kasteel in een parkje ligt. Het grondgebied van anderhalve hectare wordt afgezet met een slangenmuur. Deze muur is 120 meter lang en staat op de lijst van Rijksmonumenten. Op het terrein staan meerdere rijksmonumenten: de kademuren, een duiker, een brug, het poortgebouw, de hoektoren, het koetshuis, de tuinmanswoning, de slotboerderij, de houtopslag- en wagenschuur, het speelhuisje, het ijzeren hekwerk en een moestuin zijn allemaal van grote cultuurhistorische waarde. De geschiedenis van de eerste burcht gaat helemaal terug tot aan de dertiende eeuw, toen hier een donjon werd gebouwd. Het kasteel werd steeds groter en uitgebreider en in 1752 is het slot voor het laatst ingrijpend verbouwd. Tegenwoordig is er een museum in gevestigd. Je komt vervolgens twee forten tegen: Fort De Gagel en Fort aan de Klop. Beiden zijn onderdelen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Fort De Gagel werd tussen 1819 en 1821 opgetrokken, met L-vormige aarden wallen met opstelplaatsen voor geschut, die achter uitgegraven grachten werden opgeworpen. Vanaf 1848 werd het fort flink uitgebreid. Er werd onder andere een bomvrij wachthuis gebouwd van 256 m2. Om dit wachthuis werd ook een gracht aangelegd en ook dit gebouw werd uitgerust met (zwaar) geschut. Veertig jaar later werd het fort opnieuw versterkt, waarbij de gracht om het wachthuis werd gedempt en het wachthuis van binnen drastisch werd verbouwd. De staat waarin het wachthuis nu verkeerd is dezelfde als na de renovatie in 1880. Het Fort aan de Klop werd ook in 1819 aangelegd. Dit fort staat op een strategische plaats en verdedigde Utrecht. Dit fort wordt geexploiteerd voor recreatief gebruik: je kunt er kamperen, een kopje thee drinken in het theehuis of in herberg overnachten. Tussen de gerestaureerde historische loodsen en het oude wachthuis waan je je even terug in de tijd! De laatste bezienswaardigheid tijdens je tocht is Slot Zuylen. Het kasteel ligt in een mooi parkje, op een grondgebied van anderhalve hectare die is afgezet met een slangenmuur. Deze muur is 120 meter lang en staat op de lijst van Rijksmonumenten. Op het terrein staan meerdere rijksmonumenten: de kademuren, een duiker, een brug, het poortgebouw, de hoektoren, het koetshuis, de tuinmanswoning, de slotboerderij, de houtopslag- en wagenschuur, het speelhuisje, het ijzeren hekwerk en een moestuin zijn allemaal van grote cultuurhistorische waarde. De geschiedenis van de eerste burcht gaat helemaal terug tot aan de dertiende eeuw, toen hier een donjon werd gebouwd. Het kasteel werd steeds groter en uitgebreider en in 1752 is het slot voor het laatst ingrijpend verbouwd. Tegenwoordig is er een museum in gevestigd.