Watermolenroute rondom Epen

Op het glooiende Plateau van Crapoel groeit een groene zee van bomen. Het Plateau van Crapoel, dat ook wel het Plateau van Eperheide wordt genoemd, werd gevormd doordat de rivieren en beken in de omgeving de hellingen uitgesleten. Er ontstond daardoor een glooiende laagvlakte, die langzaam richting het noorden afloopt vanaf de Gulperberg. In het zuidwesten ligt Heijenrath; aangrenzend in het zuidoosten vind je Eperheide. Eperheide wordt gevormd door ongeveer zestig boerderijen. De buurtschap bestaat uit ongeveer 150 mensen, waarvan de eerste bewoners de droge heidegronden beplantten met naaldbomen: lariksen en fijnsparren. In 1995 ontstond er een open plek van 1 hectare doordat een storm en een insectenplaag vat kregen op de natuur. Hier begonnen weer heidestruiken te groeien. Een kudde schapen graast op de heide, en breidde hem met nog een hectare uit. De hele oostrand van het plateau is begroeid met bomen van het Schweibergerbos. In dit hellingbos liggen verschillende cultuurhistorische elementen. Tussen de bomen ligt een oude grindhoeve, maar er staat ook een hardstenen kruis met corpus verscholen tussen de bomen. Dit monument werd opgericht ter nagedachtenis aan vijf gesneuvelde Britten. De bommenwerper waarin zij vlogen, stortte tijdens de Tweede Wereldoorlog in dit bos neer. Op de plaquette zijn de vijf namen van de dappere gevallenen te lezen. De fietstocht leidt je naar verschillende prachtige watermolens, zoals de Onderste Molen. De oorspronkelijke historische molen werd al in 1215 gebouwd. Het pand werd toen nog de commandeursmolen genoemd. Later, na een restauratie, werd de molen omgedoopt tot de ‘ Onderste molen’. De Onderste Molen is een korenmolen en maalde op de Geul, maar hij werd later ook gebruikt om elektriciteit mee op te wekken. De molen is met een restauratie in 2005 weer volledig maalvaardig gemaakt en draait tegenwoordig op vrijwillige basis. Aan het riviertje de Gulp werd in 1712 de Neubourgermolen gebouwd. Deze molen, die in Gulpen staat, werd ook wel de Molen van Roex wordt genoemd. De middenslag watermolen vermaalde tot aan 1840, met uitzondering van de periode 1809-1816, kleding tot pulp. Hiervan werd handmatig papier geschept. In 1853 bouwde men de molen om tot graanmolen, waar in 1907 een turbine met ijzeren gangwerk in geplaatst werd. Verdere modernisatie werd in 1930 doorgevoerd, toen er een elektromotor in de molen werd geplaatst. Anno 2013 staat de Neubourgermolen op de rijksmonumentenlijst. In de molen is een gezellig restaurant annex pannenkoekenhuis gevestigd. Kasteel Groenendael is een prachtig kasteel dat vooral werd gebruikt voor agrarische doeleinden. Het oorspronkelijke, omgrachte pand werd in 1775 gebouwd, maar dat versterkte huis werd in 1921 afgebroken. Op de fundamenten verrees een nieuwe kasteel, waarin resten van de oude muren zijn opgenomen. Oorspronkelijk hoorde de Groenendaalsmolen, die ook door het water van de Gulp wordt aangedreven, bij het huis. Het bouwjaar van de watermolen is onbekend. In 1966 werd van de molen een woning gemaakt en verloor hij zijn functie als korenmolen. Bij Camping en restaurant Rozenhof kun je gratis je auto parkeren. Bourgondisch genieten begint hier tussen de Limburgse heuvels. Zet je tentje of je caravan op de gezellige camping op of huur één van de gezellige huisjes. Panoramische uitzichten, een sfeervol restaurant, een rustieke bar, gezelligheid op het terras en een tweede route die vanaf deze locatie vertrekt (134338) maken deze camping tot een leuke plek om te overnachten.