Lokaal & Lekker Route

Kronkelige weggetjes, kleine wierdedorpjes en oude molens. Van oorsprong richtte de regio in Midden-Humsterland zich vooral op de landbouw, maar geleidelijk werd het steeds meer een forensengemeente voor de nabij gelegen stad hoofdstad van onze meest noordelijke provincie. In de gemeente liggen ook de oude cultuurlandschappen Middag en Humsterland, waarbij het gebied rond en boven het dorpje Oldenhove zelfs het oudste cultuurlandschap van West-Europa is. Nationaal Landschap Midden-Humsterland kenmerkt zich door natuur- en cultuurhistorische landschapselementen zoals wierden, kwelders en dijken. De kavels van de landbouwgronden zijn onregelmatig verdeeld en je kunt ver van je af kijken in het open landschap. Je ziet de karakteristieke oude boerderijen, vaak van het type kop-hals-romp dat in 1850 populair was, maar ook andere monumentale boerderijen staan. Wanneer je fietst door Nationaal Landschap Midden-Humsterland zal je het niet verbazen dat deze prachtige Nederlandse omgeving op de Werelderfgoedlijst staat. De fietsroute start nabij molen De Meeuw. De Meeuw werd gebouwd in 1851 ter vervanging van een afgebrande standerdmolen. De molen onderging in de twintigste eeuw verschillende restauraties, waarbij de achtkantige korenmolen van zijn pelstenen werd ontdaan. De maalvaardige molen is te bezoeken op zondagmiddag. Je fietst vier kilometer verder naar de Allersmaborg, die is gebouwd in een meander van het Reitdiep tussen Ezinge en Aduarderzijl. Het oudste gedeelte van deze borg is het vijftiende-eeuwse stenen huis, maar de eerste vestiging stamt waarschijnlijk van tot drie eeuwen eerder. In de zestiende eeuw wordt er een vleugel bijgebouwd waardoor de borg een L-vorm krijgt en in de zeventiende eeuw worden er grachten aangelegd, komen er singels en wordt een ophaalbrug gebouwd. De Duiventil is halverwege de achttiende eeuw opgericht maar krijgt in de loop van de negentiende eeuw neogotische stijl. In de twintigste eeuw, in 1976-1977, wordt de borg geheel gerestaureerd. Dan zet je koers naar Oldehove. Het kleine plaatsje heeft nog geen 2.000 inwoners en in het dorp staat een prachtige oude stellingmolen uit 1855. De Leeuw verving een in 1789 achtkante bovenkruier die ten zuidwesten van de kerk stond. In 1972 is de molen verkocht aan de toenmalige gemeente Oldehove en in 1974 werd de molen gerestaureerd. Deze restauratie duurde twee jaar. In ’78 werd de molen weer in gebruik genomen voor zijn originele functie; malen en pellen. In de zomer van 2010 is de molen korte tijd buiten bedrijf geweest om de binnenroedes te repareren. In 2011 werden er kleinere herstelwerkzaamheden uitgevoerd. Via het wierdedorp Niehove kom je bij Piloersmaborg/Hamsterborg. Dit is de laatste boerderijborg in Nederland en de geschiedenis van de burcht gaat minimaal terug tot 1521. In dat jaar wordt de borg als eerste op schrift vermeld, wanneer een pastoor uit Oldehove de Piloersmaborg erft. De schoonzoon van de pastoor vormde de boerderij om tot een versterkt kasteel. In de decennia erna is het kasteel flink verbouwd en werd de geleden oorlogsschade meerdere malen hersteld, een gevelsteen uit 1633 met de familiewapens van de eigenaars is hier het bewijs van. Anno 2013 is in de Piloersemaborg/Hamsterborg een hotel gevestigd, waardoor de burcht alleen van binnen te bezichtigen is voor gasten. Het landgoed rondom de borg is wel vrij toegankelijk.