Rondje Rhenen, Elst (Wapen van Elst) en Amerongen

Het beste van twee werelden wordt gecombineerd in deze fietsroute: het bosrijke zuidelijke gebied van de Utrechtse Heuvelrug en de waterrijke omgeving van de Neder-Rijn.Tussen de bomen van het Prattenburgse Bosch en het zuidelijke deel van de Utrechtse Heuvelrug vind je de prachtige dieren, waar onder de boommarter, de rosse vleermuis maar ook vele bijzondere loopkevers. Diverse plantensoorten geven dit deel van de zandrug een gevarieerd uiterlijk, terwijl je rondom de oevers van de oevers van de Neder-Rijn een heel ander soort recreatie aantreft. Zeilers, kanoërs, surfers en boten voor de pleziervaart geven de rivier een gezellige sfeer. Wanneer je over de dijken fietst, zie je prachtige boerderijen en snuif je de geur van de fruitboomgaarden aan de vruchtbare oevers heerlijk op.

Het voormalige Polderdistrict Mars, Lede en Overwaard kampte vroeger met veel overlast van hemel- en kwelwater. Om de afvoer van dit water te bevorderen werd er in 1758 in De Marsch een watermolen gebouwd. Ruim een eeuw later was de molen toe aan een grote restauratie. Het polderbestuur wilde destijds de molen laten slopen omdat het niet meer rendabel was om hem te laten staan. De toenmalige eigenaars van de molen protesteerden en lieten de molen toch opknappen. In 1884 brandde deze molen helemaal af. Toen is besloten een grote ronde stenen molen te bouwen. In 1956 is deze grondzeiler gerestaureerd. Tegenwoordig wordt in circuit gemalen. Omdat de polder nog steeds een zomer- en winterpeil heeft is dit ook nog steeds van invloed op het circuit.

Ter hoogte van Rhenen steek je de Neder-Rijn over. Een kilometer nadat je het water achter je hebt gelaten, tref je de Binnenmolen aan. Deze stellingmolen uit 1893 verving de oorspronkelijke standerdmolen die hier stond. Voor de bouw van de Binnenmolen werd gebruik gemaakt van onderdelen zijn voorganger. In de kap werden een aantal ramen gemaakt om de molen te laten fungeren als uitkijktoren. Sindsdien werd er ook wel gesproken over de ‘Panoramamolen’ als men het over de Binnenmolen had. In de Tweede Wereldoorlog raakte de molen licht beschadigd. Er kwam een flink gat in de stenen romp door een kanonskogel. Dit gat werd later vermaakt tot een rond raam. In 1970 werd de molen gerestaureerd, nadat de Stichting de Utrechtse Molens de molen kocht.

Aan de rand van Veenendaal ligt buitenplaats Prattenburg. Het landgoed is ruim 430 hectare groot en bestaat voor het grootste deel uit bos. Op het landgoed staat een huis met een kasteelachtig uiterlijk, gebouwd in 1887. Het landgoed werd voor de eerste keer vernoemd in een document uit 1474, maar toen werd er nog melding gemaakt van een boerderij. Wanneer de boerderij precies vervangen is door het landgoed met de naam Prattenburg, is onbekend. Pauzeer hier even bij het Wapen van Elst voor een hapje en een drankje voordat je verder gaat met het tweede gedeelte van deze fietstocht. Over het zuidelijkste deel van de Utrechtse Heuvelrug fiets je naar De Burgwal, gelegen aan de rand van Amerongen. Hier zijn drie schaapskooien dicht bij elkaar gebouwd. Een schaapskooi is een soort stal en diende als onderkomen voor schapen die door de heide graasden. Vroeger werden er hier heideplaggen gebruikt, waar uiteindelijk hele vruchtbare stalmest van gemaakt werd. Zo werden ze multifunctioneel. Door het gebruik van stalmest werden de akkers opgehoogd. Deze akkers werden uiteindelijk essen, of engen, genoemd. De meeste van deze locaties hebben een authentieke uitstraling en de blatende bewoners zijn vaak een dankbaar beeld om naar te kijken. Het zijn dan ook veelal leuke toeristische attracties.

Aan de zuidkant van Amerongen staat Kasteel Amerongen, dat al sinds 1286 bestaat. Op 20 juli in dat jaar verklaart Floris van Holland dat Henric en Diederic Borre van Ameringen zijn mannen van leen worden om het oorspronkelijke huis te timmeren. Door de jaren heen is het kasteel meerdere keren verwoest en weer herbouwd. Het huidige kasteel is gebouwd in de, voor die tijd veel voorkomende, Hollands-Classictische stijl. Oorspronkelijk was het een leenhuis en later werd het gebruikt als buitenverblijf en als pronkhuis voor adellijke families. Van 2002 tot 2011 heeft er een grondige restauratie plaatsgevonden. Voor de stallen ligt een gezellig terras met uitzicht op het kasteel.

Op het einde van de route staat molen Op Hoop van Beter. De stellingmolen werd gebouwd in 1893 op de plaats waar eerst een grondkorenmolen stond. Deze ving niet genoeg wind door zijn lage bouw en werd gesloopt; de nieuwe molen is daarom aanzienlijk hoger. Pas in 1922 werden de roeden van de molen gestreken, gingen de kap en de stelling er af en werd het maalbedrijf met motoraandrijving voortgezet. In 1985 is de molen compleet gerestaureerd en bedrijfsvaardig gemaakt. Tegenwoordig produceert de molenaar met deze molen nog zo’n 800 kilo meel per week, dat naar bakkers in Rhenen en Tiel gaat.