De Vrachelse Heide en De Moeren

In de gemeente Oosterhout ligt een voormalig heide- en stuifzandgebied van 149 ha, wat tegenwoordig vooral beplant is met grove den. Er zijn nog resten van het heide- en stuifzandgebied, maar die zijn met name terug te vinden in het oostelijke gedeelte van het gebied. Daar is ook meer gemengd bos aangeplant. Om het stuifzandgebied in te perken, hebben boeren hier vroeger ook eikenstruweel laten groeien. Zeldzame planten- en diersoorten verschuilen zich tussen de bomen: grasklokje en heidespurrie komen op tussen grovere bomen en struiken, terwijl de kolonies rode bosmier en mierenleeuw hun harde werk in de zanderige bodem uitvoeren. Het gebied trekt vogels als de groene en zwarte specht aan, maar ook roofvogels als de boomvalk, havik en verschillende soorten uilen maken vanuit de bomen jacht op kleinere knaagdieren die tussen de bladeren op de grond scharrelen. Die route leidt je door de natuur naar de Spinolaschans, die ook wel Grote Schans wordt genoemd. De oorspronkelijke burcht werd gebouwd in 1624-1625, maar werd ook tijdens het beleg van Breda gebruikt. Tot 1952 diende de Spinolaschans, vanwege zijn gunstige ligging aan de rivier de Mark, als uitermate goed verdedigingswerk, maar na die tijd werd hij gedemilitariseerd. In 2007 werden er een aantal poelen aan de west- en noordzijde van het voormalige militaire complex aangelegd, als ecologische verbindingszone tussen de polder en omliggende natuurgebied.