Kasteel Huis Bergh

Wie een bezoek brengt aan het stadje 's-Heerenberg in Montferland wacht een overweldigende ervaring. Opeens ontvouwt zich het uitzicht op het middeleeuwse kasteel Huis Bergh, omgeven door een gracht en half omsloten door een oude vestigingswal. De bouwgeschiedenis gaat terug tot de 13e eeuw. De belangrijkste thans nog bestaande delen dateren uit de 14e, 15e en 17e eeuw. In de loop der tijden hebben uitbreidingen, verfraaiingen, branden en oorlogen het aanzien van het kasteel veranderd. Van een middeleeuwse verdedigingsburcht werd het langzamerhand een fraai slot. De oudste tuin van Nederland Al in 1461 wordt melding gemaakt van een tuin bij Huis Bergh. De tuin van het kasteel is hiermee de oudst bekende gedocumenteerde tuin van Nederland, die in contour en opzet nog bewaard is gebleven. Het unieke archief van Huis Bergh biedt een schat aan informatie over de tuinen. De vermeldingen gaan over de tuinmannen en hun gereedschappen, over fonteinen en tuinbeelden, over aankopen van zaden en bloempotten, en over de vele bouw- en onderhoudswerkzaamheden in de tuin. Aan de hand van flarden tekst uit de archiefstukken ontstaat een beeld van een tuin die een belangrijk onderdeel was van het kasteelcomplex. De functies van de tuin blijken door de eeuwen heen nauwelijks veranderd: de tuin moest een fijne plaats zijn om tijd door te brengen, vandaar de fonteinen, tuinbeelden en mooie bloemen. Maar de tuin moest vooral ook nuttig zijn en oogst leveren. In de tuin van de voorname graven Van den Bergh stonden dus niet alleen bijzondere bloemen, maar ook groenten en fruit, bijvoorbeeld: asperges, artisjok, meirapen en radijzen, en meloenen, appels, peren, perziken en abrikozen. Lange tijd is van al deze geschiedenis niets te zien geweest. In 2007 werden voor het eerst plannen gemaakt om de oude tuinen weer in ere te herstellen. Na een intensief traject van onderzoek en herinrichting is dit voorjaar de nieuwe kasteeltuin van Kasteel Huis Bergh geopend.